12. – 13. jun 2015. od 20h
Muzej istorije Jugoslavije, Boticeva 6, Beograd
Dubravka Ugrešić, Lazar Stojanović, Andrej Nikolaidis, Filip David, Alek Popov, Marko Pogačar, Dragana Mladenović, Mark0 Tomaš, Bojan Babić, Branko Rosić, Migel Rodriges Andreu, Pernila Berglund, Mike Berglund, Stiv Sem-Sandberg, Vladimir Arsenić, Dušan Šaponja i Dušan Čavić
Sedmo izdanje književnog festivala Krokodil pod nazivom “Centers of Periphery” (Središta periferije) održano je u petak i subotu 12. i 13. juna na već dobro poznatom prostoru otvorenog amfiteatra ispred Muzeja istorije Jugoslavije u Botićevoj 6 na Dedinju.
Ove godine festival Krokodil ispitivao je odnos centra i margine: u fizičkom smislu, ali jednako tako i u poetičkom, a ništa manje i u političkom. Eksperiment, provokacija, kritičko preispitivanje stvarnosti, sve su to elementi svesno perifernog pozicioniranja u književnosti, javnosti i društvu uopšte ali i onoga što nazivamo “radom na malom prostoru”. Autori poput legendarne Dubravke Ugrešić, čuvenog filmskog reditelja Lazara Stojanovića, provokativnog crnogorskog pisca i kolumniste Andreja Nikolaidisa, ovogodišnjeg dobitnika NIN-ove nagrade Filipa Davida, ili našeg gosta iz Bugarske, istaknutog pisca Aleka Popova, samo su neka od imena koja su se pred beogradskom publikom predstavila na sedmom Krokodilu. Uz njih su se našli i nešto mlađi pisci i pesnici – poput Marka Pogačara, Dragane Mladenović, Marka Tomaša i Bojana Babića – koji hrabro i beskompromisno dovode u pitanje brojne ustanovljene društvene tabue, izazivaju politički ili društveni mainstream i često plivaju protiv struje ne strahujući od mogućih direktnih negativnih posledica po lični integritet i društveni status, ponekad i po bezbednost. Lista autora se tu ne isrcpljuje već podrazumeva i one pisce čija smo prva dela želeli da predstavimo na sedmom izdanju Krokodila, poput Branka Rosića i Migela Rodrigesa Andreua.
Upoznali smo se i s literaturama perifernih delova evropskog kontinenta. Želeli smo da publici na atraktivan način pokažemo šta znači stvarati na dva različita ruba Evrope, ovde kod nas, na jugu, i ujedno na krajnjem severu kontinenta – u Švedskoj. Zahvaljujući odličnoj saradnji s istaknutim švedskim književnim festivalom LITFEST, s nama je bilo i nekoliko interesantnih švedskih autora, poput Pernile Berglund i Mikea Berglunda, a među njima i čuveni Stiv Sem-Sandberg, autor romana “Ubogi u Lođu” koji je proglašen za najbolju knjigu u Švedskoj 2009. godine i preveden na preko trideset jezika.
Dušan Šaponja i Dušan Čavić, autori čuvenih TV-emisija “Ciklotron” i “Marka Žvaka” bili su zaduženi su za vizuelna i performativna intermeca između nastupa autora. Javna čitanja smenjivala su se sa sofa-intervjuima – razgovorima na sceni koje je Krokodil kao tradiciju ustanovio dve godine ranije.
Posebnu draž festivala predstavlja serija dinamičnih debata, nova programska celina, koja je održana na engleskom jeziku u subotu 13. juna s početkom u 11h u foajeu Muzeja istorije Jugoslavije. Debate su pokrivale tri teme: odnos centra i periferije, pitanje svrsishodnosti književne i umetničke provokacije i raspravu o neophodnosti književnosti o holokaustu danas.
Petoro voditelja koji su predstavljali različite segmente programa još jedna su novina za ovu godinu. Pored dotad poznatih voditelja Krokodilovih večeri, Ivana Bevca, Krune Lokotara i neizostavne Mime Simić, iz Švedske nam je došao sjajan Litfestov voditelj – Per Bergstrem dok je Vladimir Arsenić, naš poznati književni kritičar, moderirao jednu od debata u okviru debatnog programa.
Satnicu pogledajte ovde.
*
Festival KROKODIL (Književno Regionalno Okupljanje Koje Otklanja Dosadu I Letargiju) književni je festival koji na jedinstven i originalan način predstavlja književnost regiona u njenom punom obimu – bez generacijskih, poetičkih, rodnih ili bilo kakvih drugih isključivosti. Svojim modernim i dinamičnim pristupom u predstavljanju pisaca, koje čini čitanje uz korišćenje savremenih video i audio medija, muzičko-scenski performansi, kao i širokim izborom koji uključuje poeziju, prozu i dramski tekst, festival KROKODIL je od svog osnivanja 2009. godine postao jedan od najposećenijih književnih događaja u regionu. Do sad je održano šest letnjih festivala i dvanaest gostujućih izdanja našeg festivala u sedam evropskih zemalja, uz učešće sto dvadeset pisaca iz zemlje, regiona i Evrope.